W dniu 29.04.2021 roku odbyło się posiedzenie Grupy Roboczej „Wieprzowina” Copa-Cogeca. Na początku spotkania przedstawiono wyniki głosowania w sprawie wyboru przewodniczącego przeprowadzone kilka dni wcześniej. Przewodniczącym grupy został Antonio Tavares wybrany w drodze aklamacji. Wiceprzewodniczącymi zostali Miguel A. Higuera i Johan Schlederer. Nowe prezydium podziękowało za zaufanie oraz zapowiedziało pracę nad wspólnym stanowiskiem w obronie interesów rolników.
PERSPEKTYWY RYNKOWE
Zdaniem organizacji skupionych w Copa-Cogeca prognozy sektora wieprzowiny są optymistyczne, gdyż ceny mogą wzrosnąć. Rynek jest bardzo skupiony wokół największego importera – Chin. Prognozy wskazują, że Chiny odbudują produkcję, jednak nawet w 2025 nie osiągnie ona poziomu sprzed wybuchu ASF. Obserwowany jest wzrost produkcji w gospodarstwach komercyjnych, co przekłada się na wysokie zapotrzebowanie na kukurydzę i soję. Zwiększa się również cena surowców paszowych, których ceny będą utrzymywać się na tak wysokim poziomie jak obecnie.
Na posiedzeniu zaobserwowano, że sytuacja w poszczególnych państwach członkowskich jest różnicowana. W Finlandii i Szwecji ceny są stabilne oraz nie zaobserwowano ich spadku z początkiem roku. Problemy pojawiły się w małych państwach, takich jak Malta, Cypr i Słowenia. Niemieckie zakłady przetwórcze zmniejszyły ubój o 6%. W Danii, Włoszech, Finlandii i Hiszpanii produkcja wzrosła o kilka procent.
Prognozuje się, że latem ceny powinny wzrosnąć w związku z ciągle rosnącym zapotrzebowaniem ze strony Chin. W północnej i środkowej Europie zapowiadana jest dobra pogoda, a zatem zainteresowanie wieprzowiną zwiększy się wraz z nadejściem okresu grillowego.
WSPÓLNA POLITYKA ROLNA – EKOPROGRAMY
Na spotkaniu sporo uwagi poświęcono Wspólnej Polityce Rolnej i ekoprogramom. Ekoprogramy rolno-środowiskowo-klimatyczne są obowiązkowe dla państw członkowskich, lecz dobrowolne dla rolników. Oznacza to, że państwa członkowskie tworzą własne ekoprogramy (w Krajowym Planie Strategicznym odpowiednikiem są ekoschematy) i nie ma w tym zakresie progów ilościowych. Rolnicy w ramach ekoprogramów zobowiązani są wyjść poza unijne wymagania, a same ekoprogramy i środki rolno-środowiskowo-klimatyczne muszą się różnić.
Ekoprogram może składać się z jednej lub kilku praktyk rolniczych korzystnych dla klimatu i środowiska. Każda praktyka korzystna dla klimatu i środowiska obejmuje jedno lub więcej zobowiązań. Państwo członkowskie może przeprowadzić analizę SWOT i wybrać projekt, rodzaj, czas trwania ekoprogramu i krajowe warunki. Może to obejmować na poziomie gospodarstwa lub w ramach segmentu (hodowla zwierząt, uprawa), a także obejmować praktyki, np. zarządzanie glebą. Państwa członkowskie muszą jasno informować rolników o zobowiązaniach i warunkach (w tym kar) wieloletnich ekoprogramów.
Kluczowe przesłania COPA i COGECA dotyczące ekoprogramów to m. in. :
- Zwiększone ambicje w zakresie nowej zielonej architektury muszą iść w parze z ekonomicznie opłacalnym, ukierunkowanym na rynek i konkurencyjnym sektorem rolniczym.
- Obowiązkowe dla państw członkowskich i dobrowolne dla rolników
- Powinny zawierać listę opcji, z których rolnicy mogą wybierać, biorąc pod uwagę indywidualne możliwości gospodarstwa, a przede wszystkim powinny gwarantować równe szanse pod względem dostępności wariantów dla wszystkich rolników.
- Większa jasność w odniesieniu do rodzajów praktyk rolniczych korzystnych dla klimatu i środowiska, które mogłyby zostać objęte ekoprogramami, przy zachowaniu dobrowolności dla rolników.
- Elastyczny i przejściowy mechanizm zapobiegający utracie środków z powodu niedostatecznego wykorzystania ekoprogramów w pierwszych 2-3 latach wdrażania przyszłej WPR. Nie powinno to jednak prowadzić do zakłócenia konkurencji między państwami członkowskimi ani zakłócać rynku wewnętrznego
- Unikanie podwójnej kontroli i kar dla rolników (w przypadku ekoprogramów opartych na warunkowości)
STRATEGIA DOBROSTANU ŚWIŃ
Unijne organizacje hodowców trzody chlewnej chcą podjąć próbę opracowania Strategii Dobrostanu Świń. Dokument ma zostać przedstawiony Komisji Europejskiej w związku z nadchodzącymi zmianami będącymi częścią strategii „Od pola do stołu”. Copa-Cogeca chce stworzyć wiążącą umowę z Komisją Europejską, łączącą ochronę środowiska z postępem w zakresie dobrostanu trzody chlewnej, przy zachowaniu godziwego dochodu dla hodowcy trzody chlewnej.
W dokumencie omówiono m. in. zagadnienia związane z kastracją. Ważne jest, aby rolnicy mieli wybór i mogli zdecydować się na dowolną metodę kastracji lub chowu tuczników niekastrowanych, biorąc pod uwagę ich system produkcji i możliwości marketingowe/rynkowe. Strategia przewiduje możliwość wykonywania kastracji ze znieczuleniem po odpowiednim przeszkoleniu rolników, co musi wiązać się również ze zmianą przepisów. W dokumencie opisano także w jaki sposób można obcinać ogonki, jakie są zalety, koszty produkcji i używane narzędzia. Wskazano, że w przypadku nieobcinania ogonków koszty w przeliczeniu na jedno zwierzę będą znaczące i będą wynikały głównie z kosztów leczenia i interwencji, dodatkowych materiałów wzbogacających oraz odrzucenia tusz.
OZNACZANIE POCHODZENIE
W ramach strategii ,,Od pola do stołu” Komisja Europejska przedstawiła inicjatywy związane z oznaczeniem pochodzenia. KE chce promować pochodzenie konkretnych produktów, w tym mięsa wieprzowego. W ramach grupy roboczej „Wieprzowina” odbyła się dyskusja na ten temat, która pokazała, że kraje członkowskie mają odmienne stanowiska w tej sprawie. Należy jednak wypracować wspólne stanowisko, które określi czy oznaczenie powinno odbywać się na poziomie UE, krajowym, czy regionalnym. Członkowie grupy roboczej zwrócili uwagę na konieczność przeprowadzenia oceny kosztów, jakie będą musieli ponieść rolnicy w związku z nową regulacją. Obowiązkowe oznaczenie pochodzenia wieprzowiny funkcjonuje w Finlandii, gdzie nowy obowiązek nie przełożył się na wzrost ceny tuszy.
Informacja prasowa opracowana na podstawie sprawozdania Katarzyny Capeckiej z Polskiego Związku Hodowców i Producentów Trzody Chlewnej „POLSUS”.