Warszawa 28.11.2022
W połowie listopada odbyło się posiedzenie grupy roboczej „Wieprzowina” Copa – Cogeca oraz posiedzenie Grupy Dialogu Obywatelskiego (CDG) ds. Wieprzowiny, w których udział wzięli eksperci FBZPR – Pani Katarzyna Capecka (PZHiPTCh „POLSUS”) oraz Pan Grzegorz Brodziak (POLPIG).
Podczas spotkań przedstawiciele DG SANTE przekazali aktualne informacje na temat zwalczania afrykańskiego pomoru świń. Z danych Komisji Europejskiej wynika, że w 2022 r. w UE odnotowano 344 ogniska ASF u świń, z czego 294 czyli 85% w Rumunii. ASF u świń wydaje się być pod kontrolą mimo, że pozostaje wyzwaniem w kilku regionach. Z kolei liczba przypadków ASF u dzików i wielkość dotkniętych obszarów stopniowo rosła, aż do 2022 roku. Niestety wciąż musimy się liczyć z pojawianiem się wirusa w odległych od siebie miejscach. Unia Europejska dysponuje wiedzą i doświadczeniem, w skutecznym radzeniu sobie z przypadkami ASF u dzików na ograniczonych obszarach (na przykładzie Czech i Belgii). Kontrola i eliminacja ASF na rozległych obszarach wciąż pozostaje ogromnym wyzwaniem. – Żaden kraj nie jest bezpieczny i dlatego należy zachować czujność. Potrzebujemy jasnego planu na szczeblu unijnym, aby skutecznie zmniejszyć populację dzika. Bioasekuracja jest bardzo ważna, ale nie wystarczy – przekazał uczestnik spotkań Grzegorz Brodziak wiceprezes Krajowego Związku Pracodawców – Producentów Trzody Chlewnej POLPIG, ekspert Federacji Branżowych Związków Producentów Rolnych.
Przegląd prawa
Obecnie trwa przegląd prawodawstwa dotyczącego ASF. Główne możliwe zmiany będą dotyczyć rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2021/605:
- zakazy i odstępstwa od nich dotyczące przemieszczania utrzymywanej trzody chlewnej w obrębie stref zamkniętych I, II i III
- wdrażanie planów zarządzania populacją dzika we wszystkich państwach członkowskich – obowiązkowe krajowe plany działania
- wykaz obszarów objętych środkami nadzwyczajnymi.
Przewidywany termin wejścia w życie zmian w rozporządzeniu to przełom 2022/2023r.
Z uwagi na niechęć myśliwych Komisja Europejska zaproponowała, aby krajowe plany działania były prawnie wiążące dla krajów członkowskich. Bruksela chce, aby od momentu wejścia w życie obowiązkowych planów działania obowiązywał 6 miesięczny okres przejściowy. W przyszłym roku będą organizowane szkolenia przygotowujące rolników i myśliwych do wprowadzenia działań prowadzących do realizacji tego planu.
Jak Komisja będzie wspierać walkę z ASF?
Niestety przedstawiciele Komisji Europejskiej potwierdzili, że w przyszłym roku nastąpią zmiany w przepisach dotyczących finansowania przez Brukselę zwalczania chorób zakaźnych. – Jeśli budżet na ASF zostanie ograniczony o 50%, to stawia to państwa członkowskie oraz hodowców w całej Unii Europejskiej w bardzo trudnej sytuacji. Tym bardziej, że fundusze na walkę z ASF do tej pory nie były wystarczające. Ich redukcja może zagrozić bezpieczeństwu unijnej żywności – dodała uczestniczka spotkania Katarzyna Capecka z Polskiego Związku Hodowców i Producentów Trzody Chlewnej POLSUS.
Co dalej ze szczepionką?
Podczas dyskusji poruszono także temat szczepionki na ASF. Europejscy hodowcy z zaciekawieniem obserwują próby Chin i Wietnamu w jej stworzeniu. Jednocześnie powinniśmy sobie zdawać sprawę z potencjalnych kłopotów związanych ze stosowaniem ewentualnej szczepionki. Brak możliwości stwierdzenia skąd pochodzą przeciwciała (choroba czy szczepionka) będzie się wiązał z komplikacjami w obrocie żywcem wieprzowym i wieprzowiną.
Z informacji Komisji Europejskiej wynika, że przewidziane są intensywne prace nad szczepionką w ramach projektu Horizon Europe 2023-2024. Orientacyjny budżet projektu wyniesie 12 mln EUR.